W maju polskie media zdominował temat rozliczania oświadczeń majątkowych prezydentów miast oraz uchwalania dla nich podwyżek. Innym tematem ożywionej debaty medialnej była ustawa metropolitalna. Z tego powodu NewsPoint przyjrzał się tym razem wizerunkom prezydentom największych polskich miast w mediach internetowych. Do analizy wybrano prezydentów 18 największych miast (powyżej 200 tys. mieszkańców) oraz czterech mniejszych stolic administracyjnych.
Raport obejmuje publikacje na temat 18 największych miast polskich, których liczba mieszkańców przekracza 200 000: Warszawy, Łodzi, Krakowa, Wrocławia, Poznania, Gdańska, Szczecina, Bydgoszczy, Lublina, Katowic, Białegostoku, Gdyni, Częstochowy, Sosnowca, Radomia, Kielc, Gliwic i Torunia, oraz prezydentów czterech mniejszych stolic administracyjnych: Olsztyna, Rzeszowa, Opola i Gorzowa Wielkopolskiego. Analiza ilościowa objęła publikacje ukazujące się w portalach i serwisach internetowych w okresie od 1 czerwca 2007 r. do 31 maja 2008 r., natomiast analiza jakościowa – maj 2008 r.
Analiza ilościowa (1 czerwca 2007 – 31 maja 2008)
Jak można było się spodziewać, pierwsze miejsce pod kątem ilości publikacji, zgromadziła Hanna Gronkiewicz-Waltz, co wiąże się z rangą Warszawy jako miasta stołecznego. W pierwszej piątce znaleźli się również inni prezydenci największych w Polsce ośrodków miejskich – Wrocławia (Rafał Dutkiewicz), Krakowa (Jacek Majchrowski) i Łodzi (Jerzy Kropiwnicki). Jedynym wyjątkiem jest Paweł Adamowicz z Gdańska, który w rankingu ilości publikacji w mediach internetowych wyprzedził prezydenta Poznania, Ryszarda Grobelnego. Wysoko w rankingu uplasował się też prezydent Lublina, Adam Wasilewski.
Miasto Prezydent Ilość publikacji
Warszawa Hanna Gronkiewicz-Waltz 6131
Wrocław Rafał Dutkiewicz 1978
Kraków Jacek Majchrowski 1660
Łódź Jerzy Kropiwnicki 1494
Gdańsk Paweł Adamowicz 1488
Poznań Ryszard Grobelny 1421
Lublin Adam Wasilewski 1012
Szczecin Piotr Krzystek 857
Olsztyn Czesław Małkowski 808
Białystok Tadeusz Truskolaski 753
Bydgoszcz Konstanty Dombrowicz 684
Katowice Piotr Uszok 642
Gdynia Wojciech Szczurek 643
Kielce Wojciech Lubawski 615
Toruń Michał Zaleski 597
Radom Andrzej Kosztowniak 581
Rzeszów Tadeusz Ferenc 444
Zielona Góra Janusz Kubicki 427
Opole Ryszard Zembaczyński 395
Częstochowa Tadeusz Wrona 350
Gorzów Wielkopolski Tadeusz Jędrzejczak 273
Sosnowiec Kazimierz Górski 154
Gliwice Zygmunt Frankiewicz 144
Analiza jakościowa (1 maja 2008 – 31 maja 2008)
W informacjach na temat większości prezydentów miast zazwyczaj przewijało się kilka wspólnych wątków. Ponieważ kwiecień był ostatnim miesiącem rozliczeń z fiskusem, w maju media szczególnie uważnie przyglądały się oświadczeniom majątkowym prezydentów, podwyżkom prezydenckich pensji uchwalanym przez rady poszczególnych miast, a także służbowym samochodom prezydentów. Niektórych dziennikarzy wizyta premiera Donalda Tuska w Ameryce Łacińskiej zainspirowała do przyjrzenia się wyjazdom zagranicznym odbywanym przez lokalnych notabli. Maj dla wielu polskich miast był czasem wejścia w życie ustawy metropolitalnej, dlatego media rozpisywały się szeroko na temat starań podejmowanych przez prezydentów, aby dołączyć swoje miasto do grona metropolii i efektów tych starań.
Maj był także czasem świętowania – dlatego w mediach obecne były liczne relacje na temat udziału prezydentów w obchodach Święta Flagi (2 maja), rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, 63. rocznicy zakończenia II wojny światowej. Prezydenci miast brali też udział w obchodach Dnia Strażaka (obchodzonym 4 maja, w dzień św. Floriana), juwenaliach (tradycyjnie odbywających się w maju). czy też firmowali swoim nazwiskiem zbliżające się miejskie obchody Dnia Dziecka. Media opisywały również liczne patronaty nad wydarzeniami biznesowymi, kulturalnymi czy sportowymi, udział w uroczystościach otwarcia nowych miejskich obiektów czy wręczaniu nagród zwycięzcom konkursów i zasłużonym osobom (Bydgoszcz – medal dla ks. Giuseppe Scottiego, Kielce – nagroda dla chłopca, który reanimował ofiarę wypadku).
Poza działalnością reprezentacyjną, prezydenci często stają się stroną lokalnych sporów. Ich zarzewiem mogą być na przykład plany rozwoju przestrzennego miasta (Warszawa i kontrowersyjny pomysł Hanny Gronkiewicz-Waltz dotyczący skweru przy ulicy Świętokrzyskiej i sprzedaży ziemi inwestorom chcącym postawić tam wieżowce), maszt operatora sieci komórkowej (osiedle Poręba w Lublinie), przepełnione przedszkola (Zielona Góra) czy budowa nowego mostu (Toruń i planowany most przy ulicy Wschodniej). Niektórzy prezydenci kultywują zwyczaj spotykania się z mieszkańcami poszczególnych dzielnic swojego miasta (np. gdański prezydent Paweł Adamowicz).
Ważnym elementem działalności prezydenta miasta – jak wynika z publikacji w mediach internetowych – jest również sport. Dotyczy to zarówno podejmowania decyzji w sprawach lokalnych klubów sportowych (przykład Wrocławia, gdzie przez cały maj media śledziły proces decyzyjny w sprawie przejęcia przez miasto klubu Groclin), jak i udziału w ważnych dla danego miasta wydarzeniach sportowych. W maju media rozpisywały się szeroko o pobycie piłkarza Zinedine Zidane w Poznaniu oraz meczu w Warszawie z udziałem Ebiego Smolarka, a który to mecz z trybun oglądała Hanna Gronkiewicz-Waltz.
Mniej miejsca niż sport, zajmują informacje o inwestycjach – pozyskiwaniu inwestorów (Wrocław i zabiegi Rafała Dutkiewicza o lokalizację w tym mieście Europejskiego Instytutu Technicznego), rozwoju infrastruktury miasta (w tym realizacji projektów związanych z organizacją Euro 2012 w naszym kraju, budowy kolei metropolitalnych, nakładów na budowę oraz remonty dróg i torowisk tramwajowych) czy dotacjach budżetowych na poszczególne sfery działalności miasta.
Wątkiem obecnym w mediach są także kwestie związane z łamaniem prawa przez urzędujących. Tutaj wyjątkowo niekorzystnie wypada Olsztyn, który, chociaż niewielki, wysoką pozycję w rankingu ilościowym „zawdzięcza” aresztowaniu prezydenta Czesława Małkowskiego oskarżonego o molestowanie seksualne. Z kolei pełniący jego obowiązki wiceprezydent zasłynął w mediach przede wszystkim wstrzymaniem emisji w Polskim Radiu audycji na temat jego powiązań ze służbami specjalnymi PRL, chociaż w sprawy miasta angażuje się podobnie, jak inni prezydenci. Z kolei poznański prezydent Ryszard Grobelny, który był typowany przez media jako potencjalny oskarżony w sprawie wieżowca Andersia Tower, a na początku marca został skazany za narażenie miasta na stratę 7 mln zł przy sprzedaży działki w Centrum Poznania Kulczykom (wyrok nie jest prawomocny). Przy nich prezydent Szczecina, który słynie w całej Europie z mandatów za przekroczenie prędkości, wypada raczej blado.
Metodologia raportu
Podsumowanie przygotowano przy wykorzystaniu usługi monitorowania internetu NewsPoint (www.NewsPoint.pl). Artykuły do analizy były wyszukiwane w oparciu o jedno wybrane słowo kluczowe – imię i nazwisko prezydenta (w przypadku popularnych imion i nazwisk – na przykład Kazimierza Górskiego – dodawano także nazwę miasta i stanowisko). Analizie ilościowej poddano artykuły z okresu 1 czerwca 2007 r. – 31 maja 2008 r., natomiast analizie jakościowej artykuły z okresu 1 maja – 31 maja 2008 r.